Feiten en cijfers over gamen

Cannabis blijft bij uitstek het meest gebruikte illegale middel. Cijfers van de nationale gezondheidsenquête gaven aan dat het experimenteren met cannabis door volwassenen tussen 2008 en 2018 toenam van 14% naar 23%. Het gebruik tijdens het afgelopen jaar bleef stabiel en bedroeg 6% in 2018. Recentere cijfers van de Vlaamse preventiebarometer bevestigen deze trend. In 2022 gebruikte 6% van de volwassenen het laatste jaar cannabis. Meer mannen en mensen met een hoger diploma gebruiken cannabis.

Daarnaast hebben jongeren die verslaafd zijn een steeds grotere hoeveelheid van het middel nodig om dezelfde effecten te voelen. Ook ervaren ze onthoudingsverschijnselen als ze het middel niet op tijd nemen (Richtlijnen Jeugdhulp en Jeugdbescherming). Het gebruik van andere illegale drugs bij de volwassen bevolking ligt een stuk lager. 1,8% van de volwassenen gebruikte in het laatste jaar cocaïne.

Na cannabis worden vooral xtc en cocaïne gebruikt

Cijfers uit het HBSC-onderzoek,het Peilstationsonderzoek en het EXPLORE-onderzoek helpen deze vragen te beantwoorden. Deze informatie over de samenstelling van ecstasy, 3-MMC, cocaïne en LSD komt van het Drugs Informatie en Monitoring Systeem (DIMS). Het DIMS onderzoekt welke stoffen aanwezig zijn in drugssamples die consumenten laten testen bij testlocaties. Het doel van het DIMS is om inzicht te krijgen in de markt van illegale drugs en gebruikers voor te lichten over drugsgebruik. Het gebruik van GHB komt onder volwassenen in Nederland weinig voor.

De MDI biedt inzicht in de ontwikkelingen van drugsgerelateerde gezondheidsincidenten in Nederland. In 2024 had 7,5% van de volwassenen in Nederland ooit lachgas gebruikt en 0,5% gebruikte in het afgelopen jaar. In 2024 had 7,4% van de van de volwassen in Nederland ooit cocaïne gebruikt en 2,4% gebruikte in het afgelopen jaar. In 2024 had ruim één op de tien (11,6%) volwassenen in Nederland ooit ecstasy (xtc) gebruikt en 4,1% gebruikte in het afgelopen jaar. Net als in andere westerse landen is cannabis in Nederland de meest gebruikte illegale drug.

Uit cijfers van het Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem blijkt dat in 2022 nog 1968 mensen zich meldden bij een verslavingskliniek, in 2023 waren dat er al 2708. Sommige onderzoekers stellen dat gokverslaving geen nieuw probleem is, maar dat het de laatste jaren steeds meer in de openbaarheid wordt gebracht dan vroeger. Voor leerlingen met Autisme Spectrum Stoornis (ASS) of ADHD is het vaak lastiger om een gezonde digitale balans te behouden. Dit heeft onder meer te maken met de behoefte aan voorspelbaarheid, contact en uitdaging en moeite met aandacht doseren. Meten hoeveel er gedronken, geslikt, gesnoven, gespoten wordt, is niet gemakkelijk.

Xtc/amfetamines volgden met 1,6%, opioïden met 0,8%, hallucinogenen met 0,5% en nieuwe drugs met 0,3%. Gebruik van andere illegale drugs dan cannabis komt doorgaans meer voor bij mannen dan vrouwen. Tal van monitors en onderzoeken leveren informatie op over middelengebruik. De Nationale Drug Monitor (NDM) bundelt deze gegevens over middelengebruik en biedt een interpretatie ervan.

Geef je e-mailadres op om toegang te krijgen tot de download. Het word nu lid is mogelijk dat we je binnenkort – vrijblijvend – contacteren om feedback te vragen over het materiaal. Gamen komt algemeen meer voor onder mannen dan vrouwen. Door drugmonitoring geven wij inzicht in de drugsmarkt, drugsgebruik en -incidenten in Nederland.

De verschuiving naar online gokken is ook te merken op het gebied van speleraccounts, merkt Onlinecasinoground.nl op. Uit cijfers van de Kansspelautoriteit blijkt dat er in juli 2022 ruim 1,3 miljoen geregistreerde accounts bij alle legale aanbieders in Nederland waren. Minder dan de helft (563.000) van de accounts werden in juli 2022 nog gebruikt om mee te gokken.

• Dat is ongeveer 11 procent van alle personen die in behandeling zijn geweest bij verslavingszorg.
• Hoe populair zijn drugs als cannabis (wiet, hasj), cocaïne en xtc in Nederland?
• ‘Deze cijfers zijn een goede indicatie dat ze op de goede weg zijn, maar geen reden om achterover te leunen.
• 7% van de uitgaanders nam het laatste jaar ketamine, wat een toename was tegenover 2012 (4%).

Steeds vaker geven mensen aan naast hun primaire verslavingsproblematiek ook verslavingsproblemen met andere middelen te ervaren. Verslavingen aan cocaïne, amfetamine, ecstasy en GHB gaan vaak samen met problemen met andere middelen. Het percentage mensen met verslavingen aan ‘overige middelen’ neemt toe. Om antwoord te geven op de prangende vraag “hoeveel mensen gokken in Nederland”, hebben we het over 65% van de Nederlandse bevolking die weleens een gokje waagt. Dit percentage heeft betrekking op alle kansspelen, inclusief fysieke casino’s, online goksites en loterijen.

Compulsief gamen leidt onder andere tot afhankelijkheid, preoccupatie met het gamen, verstoring van relaties en matig functioneren op school of werk. ‘ van Netwerk Mediawijsheid geeft kinderen en jongeren (vanaf 10 jaar) tips voor en informatie over verantwoord omgaan met digitale media. We doen onderzoek naar de voordelen en risico’s van digitale technologieën en naar gokschade, gokproblematiek en gokverslaving. We vertalen deze kennis naar praktische toepassingen en informatie en ondersteunen het veld. In 2023 speelde 56% van de volwassenen minstens maandelijks een digitale game. In de leeftijdsgroep jaar lag het maandelijks gamen het hoogst (76%).

• De meeste uitgaanders gebruiken het middel enkele keren per jaar.
• Zeker als het gaat om iets illegaals of om het meten van (afhankelijkheids-)problemen.
• Maar dat blijkt niet uit cijfers van Ladis (Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem).
• De meest bekende merken in Nederland zijn de TOTO en daarna de merken die ook fysieke casino’s in ons land hebben.
• Gelukkig zit De Druglijn dankzij VAD (het Vlaams Expertisecentrum voor Alcohol en andere Drugs) kort bij de bron.

In 2024 had 1,9% van de volwassenen in Nederland ooit GHB gebruikt en 0,3% gebruikte in het afgelopen jaar. Daarentegen is het aantal incidenten met GHB relatief hoog en vaak ernstig van aard. Dit blijkt uit onderzoek van het Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem (LADIS). Deze monitort de omvang en aard van de behandelingen in de gespecialiseerde verslavingszorginstellingen.

Trimbos en verslavingszorg lanceren website over (on…

Driekwart is 25 tot 55 jaar en 17% is jonger dan 25 jaar. De gemiddelde leeftijd van een gokverslaafde is 35 jaar. De verantwoord spelen maatregelen die in oktober 2024 zijn geïntroduceerd lijken dus een positief effect te hebben. Ze hebben geleid tot een daling van het aantal grote verliezen. Wat ook geldt voor het gemiddelde verlies per maand per speler.

Cijfers alcohol

Wilt u meer weten over onze diensten of bent u een professional met een vraag op het gebied van mentale gezondheid, alcohol, tabak of drugs? 64 procent van de ouders met kinderen van 0 tot en met 6 jaar zegt dat hun kind geen eigen digitaal apparaat heeft. 24 procent van de ouders vertelt dat hun kind een eigen tablet heeft. 6 procent heeft een eigen mobiele telefoon, 5 procent een televisie en 7 procent een videogameconsole (Tuijnman en anderen, 2025). VAD bundelt jaarlijks welke cijfers er gepubliceerd worden. Soms duurt het jaren voor een onderzoek over een bepaald thema nieuwe cijfers aanlevert.

Zo zegt 16 procent van de ouders van 0- tot en met 6-jarigen dat hun kind gemiddeld twee uur per dag filmpjes kijkt. 10 procent van de ouders zegt dat hun kind gemiddeld meer dan 2 uur per dag aan het gamen is. Het Iene Miene Mediaonderzoek geeft inzicht in het mediagebruik van kinderen van 0 tot en met 6 jaar. Kinderen van 0 tot en met 6 jaar besteden volgens hun ouders gemiddeld 86 minuten per dag aan digitale media in 2025. Toen besteedden kinderen gemiddeld 111 minuten per dag aan digitale media. De tijd die kinderen aan digitale media spenderen, verschilt per leeftijd.

Regels voor Verantwoord Spelen

De relatie tussen de legalisering van online gokken in Nederland en het aantal gokverslaafden kan op basis daarvan niet worden aangetoond. Uit een enquête blijkt dat ook in 2022 het aantal gokverslaafden is gedaald. Nederlanders die gevoelig zijn voor een gokverslaving kunnen zich aanmeldingen bij het Centraal Uitsluitings Register Kansspelen (CRUKS).

Daarna volgen gameapparaten (72 procent) en tablets en laptop (beide 71 procent). De e-reader wordt het minst gebruikt, door 11 procent van de kinderen. Deze gegevens zijn afkomstig van het Verdiepend onderzoek Iene Miene Media dat jaarlijks wordt gehouden onder ouders van 0- tot en met 6-jarige kinderen. De gegevens werden in februari 2025 door middel van een online survey onder ouders verzameld (Tuijnman en anderen, 2025). Er komen steeds meer mensen die gameverslaafd zijn, zowel onder jongeren als onder volwassenen. Men is zo bezig met het gamen dat andere aspecten van het leven ondergesneeuwd worden.

Met de Monitor Woonvormen Dementie maken we zichtbaar hoe dementiezorg beter kan. Deze gegevens zijn afkomstig uit het HBSC-onderzoek onder scholieren (Boer e.a., 2022). In dit onderzoek zijn leerlingen zelf bevraagd over hun gamegedrag. Ten opzichte van 2017 is in beide typen onderwijs het percentage jongeren dat intensief aan gamen doet significant gestegen. In het basisonderwijs gaat het om een stijging van 7 procent naar ruim 14 procent intensieve gamers.

Aantal gokverslaafden

Een opmerkelijk resultaat dat ik ben tegengekomen tijdens mijn onderzoek, is het aantal jongvolwassenen dat online gokt. Volgens mijn data gaat het namelijk om 22% van alle accounts, die dus zijn gekoppeld aan de leeftijdscategorie van 18 tot en met 23 jaar oud. Sportweddenschappen zijn overigens een stuk populairder binnen deze doelgroep. In 2018 liep 1,1% van de Belgische bevolking een risico op een gokafhankelijkheid, waarvan 0,4% een hoog risico. Jongeren, mannen en mensen die online gokken lopen een grotere kans op gokproblemen.

Maar je kan er van uit dat de cijfers die je hier vindt bij de meest recent beschikbare zijn. Het psychiatrisch handboek ‘Diagnostic an Statistical Manual of Mental Disorders’ (DSM-5) geeft criteria voor het diagnosticeren van een stoornis in het gebruik van middelen. Een stoornis in het gebruik van middelen kan ontstaan door gebruik van verschillende middelen, zoals alcohol, cannabis, opaten en stimulerende middelen. Bij leerlingen in het secundair onderwijs nam het laatstejaarsgebruik van cannabis de afgelopen tien jaar af van 11% naar 6%. In 2018 was voor 14% van de volwassenen het alcoholgebruik problematisch.

En door het toepassen, verbinden en evalueren van beschikbare kennis. Wil je degelijk werk maken van je schoolopdracht, dan komen cijfers al snel van pas. En hoe zit het met het alcoholgebruik in Vlaanderen, België en Europa? Gebruik van slaap- of kalmeermiddelen is in alle leeftijdsgroepen hoger bij vrouwen dan bij mannen. Risicovolle gebruikspatronen zoals bingedrinken of dronkenschap volgden die dalende tendens echter niet. Hoe populair zijn drugs als cannabis (wiet, hasj), cocaïne en xtc in Nederland?

1,1% van de volwassenen liep een risico op gokverslaving, waarvan 0,4% een hoog risico. Jongvolwassenen (35-44-jarigen) liepen het meest risico (1,5%) evenals mannen (1,7%). Bij jongeren in het secundair onderwijs nam het laatstejaarsgebruik van slaap- of kalmeermiddelen de laatste tien jaar toe (van 5% naar 8%). 10% van de studenten in het hoger onderwijs nam in 2021 het laatste jaar slaap- en kalmeermedicatie. 53% van de studenten die het laatste jaar slaap- en kalmeermedicatie gebruikte, deed dat tijdens examenperiodes minstens één keer per week.

Beide zijn twee belangrijke maatregelen om verantwoord spelen te stimuleren. De Nederlandse overheid zet zich momenteel sterk in op deze categorie, aangezien het een van de groepen is met een vergroot risico om in aanraking te komen met gokschade. Hoewel ze over het algemeen minder grote verliezen leiden, loopt deze groep dus wel meer kans op gokproblemen.

De prevalentie van gebruik van andere illegale middelen dan cannabis is wel hoger bij personen die uitgaan. Van de uitgaanders die in 2022 door VAD werden bevraagd, gebruikte 22% het laatste jaar xtc, 18% cocaïne, 6% amfetamines, 4% lsd en 6% hallucinogene paddenstoelen. In het bijzonder steeg het gebruik van xtc tussen 2012 en 2022 van 17% naar 22%, dat van cocaïne nam toe van 14% naar 18%. Ook het gebruik van nieuwe drugs is hoger in de populatie van uitgaanders.

Al gaan kansspelen uiteraard altijd gepaard met risico’s. Dus laten we eens kijken naar het aantal Nederlanders dat online gokt, aangezien hier de spellen te vinden zijn met een hoger risico. Hoeveel mensen zijn er in behandeling voor een gokverslaving?

Nederland steekt (ver) uit boven andere Europese landen in het percentage inwoners dat ooit in het leven en in het afgelopen jaar ecstasy gebruikte. De Kerncijfers Verslavingszorg hebben betrekking op de deelnemende instellingen van de gespecialiseerde verslavingszorg. Zij dienen als belangrijke bronnen om de trends van verslavingsproblematiek in de verslavingszorginstellingen in Nederland te monitoren. Het Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem (LADIS) monitort de omvang en aard van de behandelingen in de gespecialiseerde verslavingszorginstellingen.

VLAARDINGEN – Sinds de legalisatie van online kansspelen in Nederland is de markt enorm toegenomen en steeds meer Nederlanders gokken inmiddels online. Er is echter ook nog nooit zoveel verandering geweest, nadat de Wet kansspelen op afstand (Koa) zijn intrede heeft gedaan (die vrijwel continu in ontwikkeling is). Ben jij een professional, beleidsmaker of onderzoeker die werkt op het gebied van gokschade, gokproblematiek en gokverslaving? En wil je op de hoogte blijven van onze activiteiten en recente ontwikkelingen in het veld? De drempel om online te gokken is erg laag, het aanbod is groot, het is grenzeloos én “behoorlijk” anoniem. “Heel weinig mensen hebben oog op het feit dat je eigenlijk afhankelijk van iets bent geworden. Dat is buitengewoon zorgwekkend”, zegt Kuiken.

Het Trimbos-instituut staat voor een mentaal gezonde samenleving, waarin mensen zoveel mogelijk regie hebben over hun eigen leven en zich verbonden voelen met elkaar. Kinderen van 7 tot en met 12 jaar beschikken over het algemeen over veel verschillende media-apparaten. Volgens hun ouders zijn in 2021 de meest gebruikte apparaten de televisie (86 procent) en de smartphone (76 procent).

Hoeveel mensen zoeken preventief hulp bij problematisch gokken? Deze cijfers zijn afkomstig uit de Monitor Mediagebruik 7-12 jaar (2021). Het betreft een onderzoek onder ouders van jonge kinderen.

In 2024 had 6,9% van de volwassenen in Nederland in het afgelopen jaar cannabis gebruikt. Deze percentages zijn ongeveer hetzelfde als bij de eerste meting in 2015. De informatie over het gebruik van drugs onder volwassenen van 18 jaar en ouder in Nederland komt uit de Gezondheidsenquête. Voor het peiljaar 2024 zijn tot nu toe alleen de kerncijfers van een beperkt aantal middelen beschikbaar. Verdere analyses en significantietoetsen zullen later dit jaar worden uitgevoerd.

Leden van de VNLOK voelen zich verantwoordelijk om de groep probleemspelers zo klein mogelijk te houden’. De legalisering van de gokmarkt in oktober 2021 heeft dus niet gezorgd voor meer gokverslaving onder jongeren. Er is ook gekeken naar welke merken het meest bekend zijn. De meest bekende merken in Nederland zijn de TOTO en daarna de merken die ook fysieke casino’s in ons land hebben. Zo kent 14 procent van de ondervraagden de TOTO en 8% van de ondervraagden noemt het Holland Casino. Toen ondervraagden een lijstje kregen van de verschillende aanbieders, bleek dat 35% van de ondervraagden ook wel wist dat Jack’s bestond.